Hobbit czyli tam i z powrotem. Arcydzieło literatury fantasy. Baśniowy, przemyślany w najdrobniejszych szczegółach fantastyczny świat oraz barwne postaci i ich wspaniałe przygody. Autor szuka odpowiedzi na podstawowe pytania o źródła dobra i zła. Bohaterem powieści jest tytułowy hobbit "istota większa od liliputa, mniejsza jednak od krasnala", pełen życzliwości dla świata, dobroci, nieskory do męstwa, a przecież odważny, poczciwy, a przecież sprytny. To także wstęp i zaproszenie do najgłośniejszego dzieła Tolkiena - Władcy Pierścieni. Lektura szkolna, zaliczona do Kanonu Książek dla Dzieci i Młodzieży.
Władca Pierścieni Drużyna Pierścienia. Jedna z najbardziej niezwykłych książek w całej współczesnej literaturze. Ogromna, z epickim rozmachem napisana powieść wprowadza nas w wykreowany przez wyobraźnię autora świat - fantastyczny, lecz ukazany wszechstronnie i szczegółowo, równie peny i bogaty jak świat realny. Przykuwająca uwagę i wzruszająca, zabawna, choć momentami także przerażająca opowieść ta rzuca na czytelnika czar, od którego nawet po zakończeniu lektury trudno się uwolnić.
Władca Pierścieni Dwie Wieże. Śmierć Boromira, pojmanie Merry'ego i Pippina przez okrutnych orków, rozpaczliwe wysiłki Aragorna, Legolasa i Gimlego usiłujących odszukać i uwolnić hobbitów, pościg za orkami, spotkanie z entami, zdumiewający powrót Gandalfa z otchłani Morii, udział w wielkiej bitwie Jeźdźców Rohanu z potęgą Isengardu i ostateczne starcie z władcą Orthanku - oto dalsze losy rozbitej już Drużyny Pierścienia. Żaden z jej członków nie wie jednak, co dzieje się z Samem i Frodem. A tropiony przez Nazgule Powiernik Pierścienia z uporem idzie dalej. Podążając za Gollumem, przemierza Martwe Bagna, by stanąć wreszcie u stóp Minas Morgul - przerażającej fortecy strzegącej drogi do Krainy Cienia...
Władca Pierścieni Powrót Króla. Cień gęstnieje nad światem. Z Mordoru wyruszają potężne zastępy Mrocznego Władcy. Rozpoczyna się Wojna o Pierścień. W wielkiej bitwie na polach Pelennoru rozciągających się pod Minas Tirith ginie król Rohanu Théoden i Wódz Upiorów. A potem armia dowodzona przez Aragorna - potomka dawnych królów Gondoru - podchodzi pod Czarną Bramę. Nikt nie oczekuje zwycięstwa, chodzi tylko o to, by odwrócić uwagę Mrocznego Władcy od jego kraju. Właśnie tam ważą się bowiem losy świata, złożone w ręce pewnego hobbita. Tam Frodo wraz z wiernym Samem wędruje coraz dalej w głąb posępnej, strasznej krainy, aż do serca Mordoru - Góry Przeznaczenia. Im bliżej jednak Rozpadlin Zagłady, tym cięższe brzemię przygniata barki Powiernika Pierścienia...
Silmarillion. Zbiór opowieści o Dawnych dniach, czyli o Pierwszej Erze Świata, poprzedzającej epokę, w której rozgrywa się akcja Władcy Pierścieni. Legendy i mity sięgają zamierzchłych czasów, gdy pierwszy Władca Ciemności, Morgoth, przebywał w Śródziemiu, a elfy Wysokiego Rodu toczyły z nim wojnę, by odzyskać Silmarile, trzy świetliste klejnoty, w których przetrwało Światło Dwóch Drzew Valinoru. Oprócz właściwej historii Sillmarilów, książkę wypełniają legendy, które razem składają się na niepowtarzalny obraz dziejów Pierwszej, Drugiej i Trzeciej Ery... Wspaniałe kolorowe ilustracje.
Niedokończone Opowieści.
"Niniejsza książka to zbiór tekstów, zróżnicowanych pod względem formy,
intencji autora, stopnia ukończenia i daty powstania, a dotyczących
Śródziemia i Numenoru. Ci, w których pamięci pozostał obraz Melkora i
Ungolianty, spoglądających ze szczytu Hyarmentiru w dół, ku "polom i
pastwiskom Yavanny, ozłoconym łanami wysokiej pszenicy"", opis radości
ludu Fingolfina na widok własnych cieni w poświacie pierwszy raz na
Zachodzie oglądanego Księżyca, wizja Berena, skradającego się w wilczej
postaci ku tronowi Melkora, czy wreszcie obraz blasku Silmarila,
rozświetlającego nagle mroki Lasu Neldoreth - ci wszyscy czytelnicy
uznają, iż niedoskonałość przedstawionych tu historii przestaje się
liczyć wobec głosu Gandalfa (który słyszymy po raz ostatni) szydzącego z
dumnego Sarumana na spotkaniu Białej Rady w 2851 roku czy opisującego w
Minas Tirith, po zakończeniu Wojny o Pierścień, jak to wysłał
krasnoludów na słynne przyjęcie w Bag End; wobec wizji Ulma, Pana Wód,
wynurzającego się z morza w Vinyamarze, albo Mablunga z Doriath, "jak
kret" ukrywającego się pod zrujnowanym mostem w Nargothrondzie; czy
wreszcie wobec sceny śmierci Isildura, brnącego w mule u brzegu Anduiny.
Wiele fragmentów zawartych w tej książce stanowi rozwinięcie wątków
krócej opowiedzianych, a czasem tylko wspomnianych, w innym miejscu.
Trzeba sobie od razu powiedzieć, że znaczna część zaprezentowanych tu
opowieści może zostać uznana za niezbyt interesującą przez tych
czytelników Władcy Pierścieni, dla których historyczne wątki z dziejów
Śródziemia są środkiem, a nie celem, częścią akcji powieści, nie zaś jej
podstawą, i którzy niewielką mają ochotę na dalsze zagłębianie się w ową
"otoczkę". Nie chcą wiedzieć, jak byli zorganizowani jeźdźcy Marchii
Rohanu i najchętniej pozostawiliby dzikich ludzi z lasu DrUadan tam,
gdzie ich spotkali..."
Christopher Tolkien
Księga Zaginionych Opowieści. Pierwsze istotne dokonanie literackie J.R.R. Tolkiena, powstałe blisko sześćdziesiąt lat przed wydaniem Silmarilliona. Najwcześniejsze historie Valarów, dzieci Iluvatara, Elfów, orków, krasnoludów. Opowiadania, których pisarz nigdy nie ukończył. Ich zebrania i opracowania podjął się jego syn, Christopher.
Kowal z Przylesia Wielkiego: Przygody Toma Bombadila. W alegorycznym opowiadaniu Kowal z Przylesia Wielkiego Tolkien porusza jeden ze swych ulubionych tematów - niepotrzebną wojnę toczoną przez sceptyków ze światem wyobraźni. A przecież podróż do krainy fantazji przynosi ze sobą świeżość spojrzenia, która upiększa postrzeganie rzeczywistości. Przylesie Wielkie słynie z biegłych w swoim zawodzie rzemieślników i ze znakomitej kuchni. Pewnego dnia urzędujący Mistrz Kucharski wyrusza w drogę nie wiadomo dokąd. Wraca z czeladnikiem. Nie jest to jednak zwyczajny uczeń. To król czarodziejskiego ludu. Ma on do wypełnienia misję, która zmieni losy pewnego chłopca... Przygody Toma Bombadila - "Na przedstawiony tu wybór składają się utwory, które wiążą się przede wszystkim z legendami i anegdotami z Shire schyłku Trzeciej Ery. Wiersze, jak się zdaje, zostały napisane przez hobbitów", napisał w Przedmowie do Przygód Toma Bombadila J.R.R. Tolkien, który występuje tu w roli badacza opracowującego hobbicki tekst. Te oryginalne wiersze przeznaczone są przede wszystkim dla młodszych czytelników. Ale warto pamiętać o tym, co powiedział o nich sam autor: "Utwory te są, przynajmniej z pozoru, lekkie i swawolne, choć czasami trudno się oprzeć wrażeniu, że kryje się w nich znacznie więcej, niż można się powierzchownie dosłuchać".
Rudy Dżil i jego pies. W ramach doczytywania "pomniejszych" dzieł Tolkiena przyszła kolej na zapoznanie się z Rudym Dżilem. Opowiadanie to było miłym przerywnikiem w poważnych lekturach, którymi pochłonięty byłem i jestem obecnie. Jest to luźna, lekko, acz oczywiście bardzo zręcznie, napisana historia fantastyczna, opisująca losy pewnego prostego gospodarza, który z chłopa stał się królem, torując sobie drogę do celu, nota bene nie zaplanowanego, mieczem, pomyślunkiem, ale i szczęściem. Są oczywiście dwulicowe smoki, olbrzymy... Wiem, brzmi banalnie, jednak wiemy, jak Tolkien potrafi ubrać takie historie w słowa i nadać im niepowtarzalny urok.
Drzewo i Liść oraz Mythopoeia. Baśnie nie są jedynie dla dzieci, o czym powinien wiedzieć każdy, kto czytał Tolkiena. W eseju O baśniach profesor Tolkien ukazuje ich istotę w sposób daleki od jałowych rozważań akademickich. Druga część książki zawiera jedno z wcześniejszych opowiadań Tolkiena pt. Liść, dzieło Niggle'a. Oba dzieła-napisane, kiedy zaczął tworzyć Władcę Pierścieni -pokazują jego mistrzostwo i zrozumienie sztuki tworzenia innego świata, obdarzanie fantazji siłą wewnętrznej spoistości świata realnego. W publikowanym po raz pierwszy poemacie Mythopoeia (tworzenie mitu) Philomythus (miłośnik mitu) podważa opinię Misomythusa (wroga mitu).
Łazikanty. Jedną z bajek J.R.R. Tolkiena, odnalezioną w pozostawionych przez pisarza papierach, są Łazikanty. To opowieść o piesku Łaziku, który - zamieniony w zabawkę przez zirytowanego czarodzieja - usiłuje odzyskać dawną postać i wrócić do domu. Przeżywa przy tym mnóstwo przygód, trafia na Księżyc i dno oceanu, spotyka smoka, węża morskiego, syreny i magiczne istoty. Bawiąc się świetnie, dowiaduje się przy tym, skąd się biorą sny, kto włada morzami, czy na Księżycu żyją psy i wiele innych rzeczy.
Sir Gawen i Zielony Rycerz. Rękopisy poematów "Pan Gawen..." i "Perła" wraz z dwoma innymi znajdują się w Muzeum Brytyjskim. Wszystkie cztery są autorstwa tej samej osoby i datowane są na rok 1400. "Pan Gawen..." jest to romans pełen życia i barw. Ma on zalety, które trudno przedstawić w opisie, ale można je docenić, gdy przeczyta się całość. Głównym celem autora było potępienie rozwiązłości i miłości cudzołożnej. Historia to opowiada w wyprawie Gawena, której celem było odnalezienie Zielonego Rycerza i poddanie się jego próbie. "Perła" jest przez niektórych uznawana za elegię na śmierć dziecka (dziewczynki). Inni doszukują się w niej innej alegorii. W poemacie tym narrator spotyka we śnie dziewczynkę w rajskim ogrodzie. "Król Orfeo" przetrwał w trzech manuskryptach, z których najstarszy datowany jest na 1330 rok. Poemat ten powstał prawdopodobnie w południowej Anglii. Opowiada o królu, który wyrusza w długą podróż przebrany w szaty łachmaniarza. Wszystkie trzy utwory Tolkien przetłumaczył na angielski i dzięki temu rozpropagował je (również na swoich wykładach). Dlatego też jest on uważany poniekąd za "autora" tych tekstów.
Władca Pierścieni wiersze. Ilustrowany wybór wierszy i poematów z najsłynniejszego dzieła J. R. R. Tolkiena i jednego z największych dzieł literackich Pieśni o Tinuviel, Lorien, Nimrodel i Morii Śpiewki Toma Bombadila, Kuplety i medytacje Bilba, Elegia Rohirrimów, Przyśpiewka Sama i Pippina, Gadka o trollu, Zaklęcie Upiora Kurhanu, Duma o Earendilu, Wołanie Aragorna, Treny po Boromirze, Piosenka Golluma, Hymn elfów, Ostatnia piosenka o drodze inne słynne wiersze J. R. R. Tolkiena, które znalazły się w najnowszej ilustrowanej edycji Władcy Pierścieni.
Listy od św. Mikołaja. Jest to zbiór listów, które Tolkien pisał do swoich dzieci corocznie na gwiazdkę. Książka obejmuje listy od 1920 roku do 1938 roku. Wszystkie listy są bogato zdobione rysunkami, gwiazdkami i ciekawym pismem. Na końcu książki znajduje się rysunkowy alfabet, którego Tolkien użył w jednym z listów, a następnie na ich prośbę wysłał im cały alfabet.